Inleiding
In ieder huishouden minimaal één eerstehulpverlener. Dat is de missie van EHBO Nederland uitgedrukt in één zin.
Wij zijn er van overtuigd dat goed opgeleide eerstehulpverleners bijdragen aan de veiligheid en gezondheid van alle inwoners van ons land. Dit doen zij vanuit het bewustzijn over de risico’s op het gebied van veiligheid en gezondheid. ‘Letten op gevaar’ zit bij de eerstehulpverleners in het DNA en adequate eerstehulpverlening ter voorkoming van verdere gezondheidsschade zit bij hen in het bloed.
Eerstehulpverleners zijn waardevol voor onze samenleving. Zij verdienen waardering en het is daarom niet meer dan logisch dat zij ook bescherming krijgen voor het werk dat zij doen.
EHBO Nederland vindt dat niet alleen de eerstehulpverleners, maar ook de bestuurders van de aangesloten verenigingen deze bescherming verdienen.
Er is in Nederland immers in toenemende mate een stijging te zien van grensoverschrijdend gedrag, als agressie, geweld, pesten, discriminatie, (seksuele) intimidatie, bedreigingen, machtsmisbruik en doxing. Nederland verhardt.
Daarnaast wil EHBO Nederland de bestuurders van de aangesloten verenigingen ondersteunen door handvatten te bieden voor integer bestuur. Naast de Wet bestuur en toezicht rechtspersonen (WBTR), die duidelijke regels stelt over ‘goed bestuur’ en de daarbij behorende verantwoordelijkheden, willen wij met dit preventiebeleid op dit vlak extra ondersteuning bieden. Dit willen wij doen vanuit onze missie, doelen en – met het oog op preventie – de daaruit vloeiende gedragscodes.
Doel
EHBO Nederland behartigt de belangen van de eerstehulpverlener en de bij haar aangesloten verenigingen in de breedste zin van het woord. Wij faciliteren de aangesloten verenigingen, zonder dwingende regels voor te schrijven. Wij proberen dit doel te bereiken door:
- Het samenwerken en participeren in activiteiten die tot doel hebben om onderricht en scholing op het gebied van eerste hulp te bevorderen in een zo’n breed mogelijke kring;
- Het samenwerken met publiekrechtelijke en privaatrechtelijke lichamen waar het gaat om deskundigheidsbevordering op het gebied van eerste hulp en regelgeving op dit gebied;
- Het ondersteunen van de aangesloten verenigingen bij activiteiten op het gebied van eerste hulp;
- Het samenwerken met andere hulpverleningsorganisaties die zich in gelijke of verwante richting begeven.
Preventie
EHBO Nederland staat voor een sociaal veilige omgeving voor de bestuurders en leden van de bij haar aangesloten verenigingen. Om deze reden is dit preventiebeleid opgesteld.
Daarnaast heeft EHBO Nederland het initiatief genomen om te komen tot een Centraal Meldpunt voor grensoverschrijdend gedrag. Op dit moment kan grensoverschrijdend gedrag gemeld worden bij onze vertrouwenspersoon via vertrouwenspersoon@ehbonederland.nl en is onze vertrouwenspersoon ook beschikbaar voor nazorg. In het geval van grensoverschrijdend gedrag dat bij wetgeving strafbaar is gesteld, doet de eerstehulpverlener samen met een bestuurslid van de aangesloten vereniging altijd aangifte bij de politie.
Gedragscode eerstehulpverlener
De eerstehulpverlener:
Is open. Als je wordt gevraagd om iets te doen dat tegen je eigen gevoel, normen en waarden ingaat: meld dit, bijvoorbeeld bij het bestuur. Voor vragen en meldingen kun je ook terecht bij de vertrouwenspersoon van EHBO Nederland: vertrouwenspersoon@ehbonederland.nl.
Respecteert anderen. Je hebt respect voor iedereen. Je behandelt anderen, zoals je zelf behandeld wil worden in daden en taalgebruik. Wees het visitekaartje van EHBO Nederland.
Maakt geen onderscheid. Je verleent eerste hulp aan iedereen die dat nodig heeft, ongeacht huidskleur, afkomst, godsdienst, leeftijd, politieke voorkeur, culturele achtergrond, genderidentiteit en levensbeschouwelijke visie.
Respecteert de lichamelijke integriteit van anderen. Als eerstehulpverlener betreed je bij het verlenen van eerste hulp de lichamelijke integriteit van de ander. Je raakt mensen aan. Dat is soms noodzakelijk voor de hulpverlening, maar wees je er altijd van bewust dat lichamelijke integriteit betekent dat je niet zonder toestemming of goede reden aan iemands lichaam mag komen. Dat recht is vastgelegd in de Grondwet en biedt mensen bescherming tegen ongewenste (medische) ingrepen aan hun lichaam. Ook beschermt het mensen tegen bijvoorbeeld marteling, dwangvoeding en andere vernederende handelingen. Het recht op lichamelijke integriteit kan soms doorbroken worden als daar een belangrijke medische reden voor is, zoals bij een reanimatie.
Houdt zich aan de regels. Je respecteert de regels die gelden bij het evenement waar je als eerstehulpverlener dienst doet.
Werkt samen met anderen. Bij evenementen werk je samen met andere eerstehulpverleners, verpleegkundigen, artsen en ambulancemedewerkers. Je respecteert hierbij ieders expertise en beperkt je tot de handelingen die conform de Veldnorm Evenementenzorg aan eerstehulpverleners zijn toegestaan.
Gaat netjes om met de omgeving. Je maakt niets stuk en respecteert ieders eigendommen. Laat je werkomgeving netjes achter. Ruim de materialen op een zorgvuldige en veilige manier op en voorkom daarbij dat anderen zich kunnen verwonden en / of besmetten aan de (gebruikte) materialen.
Zorgt ervoor dat hij bevoegd en bekwaam blijft. Je houdt je EHBO-diploma en bijbehorende aantekeningen geldig door tijdig en voldoende bijscholing te volgen.
Gedragscode docenten / instructeurs
De docent / instructeur:
Bewaakt de sociale veiligheid. Je respecteert iedereen en maakt geen onderscheid op huidskleur, afkomst, godsdienst, leeftijd, politieke voorkeur, culturele achtergrond, genderidentiteit en levensbeschouwelijke visie.
Je zorgt ervoor dat ook de anderen in je (les)groep dit onderscheid maken.
Is alert op grensoverschrijdend gedrag. Je bent alert op grensoverschrijdend gedrag en treedt adequaat en al naar het geval op als dit plaatsvindt. Je gaat in overleg met het bestuur van de vereniging, waarbij overgegaan kan worden tot sanctionering, variërend van een waarschuwing tot uitsluiting van de opleiding, royering als lid van de vereniging en aangifte doen bij de politie.
Draagt zorg voor slachtoffers van grensoverschrijdend gedrag. Eerstehulpverleners / cursisten, die slachtoffer zijn geworden van grensoverschrijdend gedrag, bied jij een luisterend oor, help jij bij de verwerking van het aangedane leed en ondersteun jij bij de verdere afhandeling, waaronder eventuele verwijzing naar de vertrouwenspersoon van EHBO Nederland. Je bent het eerste aanspreekpunt.
Houdt rekening met het recht op lichamelijke integriteit van mensen: Lichamelijke integriteit is een grondrecht dat niet ‘zomaar’ doorbroken kan worden. Slechts bij zeer dringende – medische – redenen kan deze doorbroken worden. Denk hierbij aan een reanimatie. Bij het geven van lessen zullen de handelingen geoefend moeten worden. Je maakt hierbij zoveel mogelijk gebruik van Lotus. In die gevallen dat je niet over Lotus beschikt, kun je ervoor kiezen dat cursisten bij elkaar de handelingen oefenen, mits je dit van tevoren met hen besproken hebt en hen daarbij hebt gewezen op het recht op lichamelijke integriteit. Handelingen als buikstoten bij een verslikking en borstcompressies mogen nooit door cursisten bij elkaar geoefend worden.
Gedragscode bestuurders
De bestuursleden:
Zorgen voor een veilige omgeving. Schep een omgeving en een sfeer, waarin sociale veiligheid gewaarborgd is en ook wordt ervaren.
Zijn dienstbaar. Handel altijd in het belang van de vereniging en richt je op het belang van de leden en andere aangeslotenen.
Zijn open. Handel zo transparant mogelijk, zodat het eenvoudig is om verantwoording af te leggen en inzicht te geven in je handelen en beweegredenen.
Zijn betrouwbaar. Houd je aan de regels en afspraken, zoals de statuten, reglementen, beleid en besluiten van je vereniging en de door de Algemene Ledenvergadering van koepelorganisatie EHBO Nederland geaccordeerde statuten, reglementen, beleid en besluiten.
Gebruik informatie alleen voor het doel / doelen van de eigen vereniging en EHBO Nederland. Verklaar dat je vertrouwelijke informatie niet voor eigen gewin of ten gunste van anderen gebruikt.
Zijn zorgvuldig. Handel met respect en stel gelijke behandeling voorop. Weeg belangen op correcte wijze. Wees zorgvuldig en oprecht bij het vermelden van ervaringen en functies. Ga zorgvuldig om met vertrouwelijke informatie. Onderbouw bestuursbesluiten goed, zodat er begrip is en daarmee draagvlak ontstaat voor de gekozen richting.
Voorkomen (de schijn van) belangenverstrengeling. Vervul geen nevenfunctie en ga geen financieel belang aan die in strijd is of kan zijn met je bestuursfunctie. Wanneer er sprake is van een tegenstrijdig belang, neem je geen deel aan de besluitvorming.
Borgen goed bestuur en toezicht binnen de vereniging. Je gaat binnen het bestuur en eventueel ook met de leden, donateurs en sponsors van je vereniging het gesprek aan over hoe goed bestuur en toezicht geborgd kan worden en – in vervolggesprekken over dit onderwerp – kan blijven. De vijf maatregelen, die in de Wet bestuur en toezicht rechtspersonen centraal staan, kunnen voor je vereniging verantwoord worden.
Vervullen een voorbeeldrol: Gedraag je hoffelijk en respectvol. Je onthoudt je van gedragingen en uitlatingen, waardoor de EHBO in het algemeen en je vereniging en EHBO Nederland in het bijzonder in diskrediet worden gebracht.
Nemen (meldingen en signalen van) onbehoorlijk gedrag en grensoverschrijdend gedrag serieus. Span je in om het onderwerp ‘integriteit’ bespreekbaar te maken en te houden. Zorg voor een bepaalde mate van alertheid in je vereniging voor onbehoorlijk en / of grensoverschrijdend gedrag. Stimuleer het melden van ongewenst gedrag. Treed adequaat op tegen het schenden van regels en normen door eerstehulpverleners, cursisten, docenten / instructeurs, leden, ereleden en medebestuurders.
Zorgen voor een Verklaring omtrent het gedrag (VOG) voor eerstehulpverleners die met kinderen en kwetsbare groepen werken:
Je vraagt voor iedere eerstehulpverlener die namens jouw vereniging als eerstehulpverlener ingeschakeld wordt bij evenementen waarbij kinderen en / of kwetsbare groepen betrokken zijn een VOG aan. Met deze VOG toont de eerstehulpverlener aan dat hij of zij geen strafbare feiten op zijn of haar naam heeft staan, die het vrijwilligerswerk – hier: de inzet als eerstehulpverlener bij evenementen – in de weg staan. In de regel komt het hier op neer dat je zorgt dat iedere eerstehulpverlener die dienst doen bij evenementen in het bezit moet zijn van een VOG.
Zien toe op de naleving van regels en normen. Zorg dat iedereen de reglementen, de huisregels en de gedragscodes naleeft.
Besluiten met betrekking tot dit Preventiebeleid
- Op 14 februari 2024 heeft het Bestuur van EHBO Nederland besproken en goedgekeurd. Vastlegging van dit besluit is gedaan in de notulen van de bestuursvergadering EHBO Nederland d.d. 14 februari 2024.
- Op 16 maart 2024 is dit Preventiebeleid voorgelegd aan de Algemene Ledenvergadering van EHBO Nederland en door deze vergadering goedgekeurd. De bij EHBO Nederland aangesloten verenigingen conformeren zich aan dit Preventiebeleid en implementeren dit beleid binnen hun eigen verenigingen. Vastlegging van dit besluit is gedaan in de notulen van de Algemene Ledenvergadering EHBO Nederland d.d. 16 maart 2024.